Przedstawiamy „Słownik Przemysłu 4.0” – wykaz terminów polskich i angielskich, które pojawiają się w opracowaniach dotyczących Industry 4.0, tematyce związanej z nowymi technologiami oraz zarządzaniem w przemyśle.

A – C

Additive manufacturing, 3D Printing – druk addytywny, drukowanie przestrzenne, druk 3Dproces wytwarzania trójwymiarowych obiektów na podstawie modeli komputerowych

Artificial Intelligence (AI) – sztuczna inteligencja – dziedzina wiedzy obejmująca logikę rozmytą, obliczenia ewolucyjne, sieci neuronowe, sztuczne życie i robotykę; w kontekście Przemysłu 4.0 zazwyczaj utożsamiana jest ze zbiorem technologii umożliwiających uczenie się maszyn i rozwiązywanie przez nie złożonych problemów

Augmented Reality – rzeczywistość rozszerzona – system łączący świat rzeczywisty z generowanym komputerowo; obraz wyświetlany może być z wykorzystaniem gogli, urządzeń przenośnych lub innych

Automated Guided Vechicle (AGV) – robot mobilny – autonomiczny pojazd do zastosowań m.in. w intralogistyce zakładowej oraz magazynowej

Big Data – termin dotyczący dużych, zmiennych i różnorodnych (tzw. 3V – Volume, Velocity, Variety) zbiorów danych, których przetwarzanie i analiza jest trudna, ale też wartościowa pod względem możliwości zdobycia nowej wiedzy

Blockchain – technologia rozproszonych rejestrów – zakodowana za pomocą algorytmów kryptograficznych, zdecentralizowana baza danych w modelu open source, która służy do księgowania transakcji

Cloud Computing – przetwarzanie w chmurze, chmura obliczeniowa – model przetwarzania danych oparty na użytkowaniu usług dostarczonych przez usługodawcę, bez konieczności zakupu licencji czy instalacji oprogramowania

Collaborative Robot, Cobot – robot współpracujący mogący pracować z ludźmi bez stosowania wygrodzeń ochronnych

Crowd-sourcing – proces, w ramach którego organizacja dokonuje outsourcingu zadań wykonywanych tradycyjnie przez pracowników do zwykle bardzo szerokiej grupy ludzi w formie open call

Customer Development – metoda rozwoju produktów, procesów czy generalnie modelu działalności firmy bazująca na pozyskiwaniu informacji zwrotnej (zwykle w sposób iteracyjny) od klientów, z rynku, itd.

Cyber-physical Systems (CPS) – systemy cyber-fizyczne – zintegrowane systemy łączące układy mechatroniczne, elektroniczne i komunikacyjne oraz oprogramowanie

Cybersecurity – cyberbezpieczeństwo, bezpieczeństwo teleinformatyczne – zbiór zagadnień i technologii z dziedziny IT oraz telekomunikacji dotyczący szacowania i kontroli ryzyka wynikającego z korzystania z sieci komputerowych oraz urządzeń do nich podłączonych

D – I

Demand Driven Manufacturing (DDM) – metodologia produkcji, w której wyroby są wytwarzane na podstawie bieżących zamówień zamiast na podstawie prognoz (szacowania popytu); hasło jest zbliżone pojęciowo do „produkcji ciągnionej”, a więc dotyczącej uzupełnianiu podczas produkcji tylko tych zasobów, które zostały spożytkowane

Digital Factory – cyfrowa fabryka – zakład produkcyjny, w którym technologie cyfrowe wykorzystywane są do modelowania, komunikacji i zarządzania procesami produkcyjnymi

Digital Twin – cyfrowy bliźniak – cyfrowa kopia fizycznych aktywów, procesów i systemów o cechach statycznych i dynamicznych; często też określenie oprogramowania umożliwiającego tworzenie wirtualnych reprezentacji fizycznych systemów oraz ich symulowanie

Duqu – trojan, złośliwe oprogramowanie komputerowe, które atakuje m.in. systemy przemysłowe

Enterprise Resource Planning (ERP) – planowanie zasobów przedsiębiorstwa – metoda efektywnego planowania zarządzania zasobami organizacji oraz oprogramowanie wspierające takie procesy

Factory 4.0 – patrz: Smart Factory

Geolokalizacja – określanie położenia geograficznego (lub samo położenie) osób lub przedmiotów z wykorzystaniem typowo GPS lub adresu IP

Industrial Internet of Things (IIoT) – przemysłowy Internet Rzeczy – obszar należący do Internetu Rzeczy związany z wykorzystaniem technologii IoT w przemyśle, w szczególności do pomiarów, nadzoru i zarządzania rozproszonymi aktywami, a także przetwarzania uzyskiwanych danych w celu pozyskiwania wiedzy, zarządzania procesami i systemami, a także optymalizacji ich działania

Internet of Things (IoT) – Internet Rzeczy, Internet Przedmiotów – koncepcja wedle której przedmioty, urządzenia mogą gromadzić, przetwarzać oraz wymieniać dane ze sobą dane za pomocą sieci komunikacyjnych, w szczególności Internetu

Industry 4.0 – Przemysł 4.0, czwarta rewolucja przemysłowa – koncepcja dotycząca wykorzystania automatyzacji oraz przetwarzania i wymiany danych, a także różnorodnych nowych technologii (głównie cyfrowych) do tworzenia tzw. systemów cyber-fizycznych, zmiany sposobów produkcji, możliwości personalizacji produktów oraz zmian zasad funkcjonowania łańcuchów tworzenia wartości; w zakresie technologii stanowi agregat pojęciowy obejmujący szereg technologii takich jak – m.in. przemysłowy Internet Rzeczy, chmury obliczeniowe, analizę Big Data, sztuczną inteligencję, a także druk przyrostowy, rzeczywistość rozszerzoną oraz roboty współpracujące

J – R

Just-in-Time (JIT) – dokładnie na czas – metoda zarządzania wykorzystywana w celu redukcji poziomu zapasów oraz pracy w toku w procesach produkcyjno-magazynowych

Lean Management – szczupłe zarządzanie – rozszerzenie koncepcji szczupłej produkcji wykorzystywanej w zakładach wytwórczych

Lean Manufacturing / Lean Production – szczupła produkcja – koncepcja zarządzania procesami produkcyjnymi rozwinięta w oparciu o zasady oraz narzędzia TPS (systemu produkcyjnego Toyoty)

Mass customization – masowa personalizacja – wykorzystanie elastycznych systemów produkcyjnych do wytwarzanie produktów personalizowanych zgodnie z wymogami klientów, ale przy zachowaniu niskich kosztów marginalnych

Manufacturing Execution System (MES) – system realizacji produkcji – oprogramowanie (i inne technologie) służące do zarządzania produkcją w czasie rzeczywistym oraz dostarczania informacji z obszaru produkcyjnego do biznesowego

Programmable Logic Controller (PLC) – programowalny sterownik logiczny – urządzenie mikroprocesorowe, którego podstawową funkcją jest sterowanie pracą maszyn lub urządzeń technologicznych

Product Lifecycle Management (PLM) – zarządzanie cyklem życia produktów – strategia (strategie) biznesowe związane z zarządzaniem biznesowym w różnych fazach życia produktu; również oprogramowanie wspierające takie zarządzanie

Predictive maintenance (PdM) – predykcyjne utrzymania ruchu – strategia utrzymania ruchu zakładająca optymalne użytkowanie maszyn poprzez eliminowanie występowania awarii i optymalne planowanie prac służb utrzymania ruchu na podstawie badania stanu technicznego

Product-as-a-service (Paas) – produkt jako usługa – model biznesowy w kramach którego klienci korzystają z produktów poprzez ich dzierżawę lub leasing, płacąc za ich używanie; alternatywny do konwencjonalnego podejścia buy-to-own (kupowanie na własność)

Przemysł 4.0 – patrz: Industry 4.0

Radio-frequency identification (RFID) – technika pozwalająca na bezprzewodową transmisję danych i zasilania do etykiet (tagów) RFID; w przemyśle stosowana jest m.in. do oznaczania produktów podczas ich wytwarzania oraz w procesach magazynowo-logistycznych

S – Z

Supervisory Control And Data Acquisition (SCADA) – system informatyczny nadzorujący przebieg procesów technologicznych lub produkcyjnych

Six Sigma – metoda zarządzania jakością, której celem jest zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia defektów przynajmniej do 3,4 defektu na milion okazji (np. wytworzonych produktów)

Smart Factory – inteligentna fabryka – zakład produkcyjnych bazujący na wykorzystaniu systemów cyber-fizycznych, ich integracji z wykorzystaniem IIoT oraz nowych metodach organizacji produkcji; pozwala on na wysoki poziom personalizacji produktów oraz prowadzenie procesów wytwarzania przy niewielkim udziale pracowników

Stuxnet – działający w systemie Windows robak komputerowy wykryty w czerwcu 2010 roku; był pierwszym znanym robakiem używanym do szpiegowania i przeprogramowywania systemów w instalacjach przemysłowych

Supply Chain Management (SCM) – zarządzanie łańcuchem dostaw – dotyczy zarządzania przepływami pomiędzy ogniwami łańcucha dostaw, w tym planowaniem, realizacją, kontrolą oraz monitoringiem

Value chain transformation – zmiany w obrębie łańcuchów tworzenia wartości: pionowe, obejmujące integrację procesów w obrębie organizacji, oraz poziome – związane z optymalizacją procesów logistyczno-produkcyjnych oraz kontaktami z dostawcami firmy, usługodawcami, jej klientami i sieciami dystrybucyjnymi

Virtual reality – wirtualna rzeczywistość – obraz sztucznej rzeczywistości stworzony przy wykorzystaniu technologii informatycznej; w przemyśle z wirtualnej rzeczywistości korzysta się m.in. w projektowaniu i symulacjach

WannaCry – złośliwe oprogramowanie typu ransomware, które zostało wykorzystane do cyberataków m.in. w maju 2017 roku

Zero Defects – zero defektów – metoda zarządzania związana z dążeniem do całkowitego wyeliminowania braków poprzez właściwą organizację procesów, utrzymywanie infrastruktury i kształcenie personelu

 

Wszystkie pojęcia zostały opracowane przez redakcję portalu Przemysł 4.0. W przypadku części z nich posłużyliśmy się informacjami publikowanymi w Wikipedii.


Słownik Przemysłu 4.0. Uważasz, że należy coś dodać do listy? Napisz do nas!